وَشَق، شکارچی آرام اما رو به انقراض - چه خبر آنلاین

گربه سانان یکی از متنوع ترین خانواده های راسته گوشتخواران است که قدمتشان به 25 میلیون سال پیش بر می شود، گربه های امروزی شامل دو زیرخانواده گربه های کوچک (Felinae) و گربه های بزرگ (Pantherinae) می شوند، اما در گذشته زیرخانواده سومی نیز وجود داشت که شامل گربه های دندان خنجری می شد که این زیر خانواده سوم اکنون منقرض شده است.

امروزه 40 یا 41 گونه مختلف گربه روی زمین زندگی می نماید، گربه سانان در همه زمین به جز استرالیا، اقیانوسیه، ژاپن، قطب شمال، قطب جنوب و گرینلند پراکنده اند که شیر، پلنگ، ببر، یوزپلنگ، پوما، سیاه گوش، لینکس یا وَشَق و سروال بعضی از این گونه ها هستند، اما از این میان 10 گربه سان مانند ببر هیرکانی، شیر ایرانی، یوزپلنگ، پلنگ، گربه شنی، گربه پالاس، سیاه گوش (کاراکال)، وَشَق (لینکس)، گربه وحشی و گربه جنگلی در ایران زندگی می نمایند، البته ببر هیرکانی و شیر ایرانی منقرض شده اند بنابراین اکنون هشت گونه در سرزمین ایران زیست می نماید.

پستانداران گوشتخوار به ویژه گربه سانان به علت قرار گرفتن در راس هرم غذایی، نمادی از سلامت زیستگاه هستند یعنی حضور آنها نشان دهنده امنیت و سلامت در آن منطقه است، از این رو از رده های مهم جانوری به حساب می آیند.

بعلاوه این دسته از پستانداران نقش بسیار مهمی در برقراری تعادل جمعیت سایر گونه های جانوری دارند که حضور هشت گونه از خانواده گربه سانان در کشور، ایران را به یکی از نقاط مهم از این حیث در جهان تبدیل نموده اما چند سالی است شاهد کاهش جمعیت و حتی نابودی بعضی از این گونه های ارزشمند در کشور هستیم که وَشَق یا لینکس یکی از آن گونه هایی است که در معرض کاهش جمعیت و تهدید قرار گرفته است.

وَشَق نوعی گربه سان بومی اروپا، سیبری و بخش هایی دیگر از آسیا مانند آسیای میانه، ایران و هیمالیا است، پنجه هایی با پوستی کلفت دارد که مانند کفش زمستانی در هنگام راه رفتن روی برف کمک اش می نمایند.

این حیوان معمولا در هر زایمان 1 تا 4 فرزند به جهان می آورد، فصل تولد توله ها از اوایل زمستان و تا اواسط بهار است، تا 6 ماهگی شیر می خورند و تا حدود یکسالگی به مادر وابسته اند، در دو یا سه سالگی بالغ می شوند و عمر آنها در اسارت تا 21 سال گزارش شده است.

وَشَق ها بیشتر در هوای گرگ و میش هنگام طلوع و غروب خورشید فعالند، جانوران قلمروطلبی هستند، تراکم جمعیتی آنها وابسته به تعداد شکارهای موجود در منطقه است، خرگوش، انواع سم داران کوچک، انواع جوندگان مانند سنجاب و موش زمستان خواب از جمله حیواناتی هستند که شکار آنها به وسیله وَشَق مشاهده شده است.

روش اصلی آنها برای شکار تعقیب آرام و دزدکی و سپس پریدن به روی طعمه در فرصت مناسب است. اگر شرایط مناسب باشد از تکنیک کمین هم استفاده می نماید.

آنها از حس بینایی و شنوایی خود برای شکار استفاده می نمایند و خیلی از اوقات به روی صخره های بلند یا درخت ها می فرایند تا محیط پیرامونی خود را زیر نظر بگیرند.

شکار بیش از مقدار، تخریب زیستگاه و کمبود غذا از مهمترین خطرات پیش روی این حیوان است.

هرچند با توجه به گستردگی قلمرو و جمعیت مناسب در شرق روسیه در لیست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست قرار ندارند اما در بسکمک از منطقه ها با خطر انقراض محلی روبرو هستند.