از جنگ چالدران تا طراحی سایت موزه برای گرامیداشت یاد شهدا
به گزارش چه خبر آنلاین، یک مورخ ایتالیایی به نام کاترینوزنو می نویسد: شاه اسماعیل در 13 سالگی آغاز به برقراری امنیت در کشور کرد او سیمایی نجیب و ظاهری شاهانه داشت صفات روحی او با جمال جسمانی اش متباین نبود هوشی سرشار و نظری بلند داشت، که در این سن باور کردنی نبود قوت حافظه و سرعت انتقال و لیاقت ذاتی او را هیچ یک از معاصرین نداشتند.
جهت دریافت مشاوره خدمات طراح سایت از بهترین و مجربترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا توسعه وبسایت های حرفه ای را با بهترین قیمت از نماشو بخواهید.
بر مبنای ادعای منابع تاریخی ایران؛ نبرد شاه اسماعیل صفوی با سلطان سلیم عثمانی در دشت چالدران که در 64 فرسخی تبریز و در شمال غربی خوی واقع شده است به وقوع پیوسته است دشتی وسیع که بین دو رشته کوه نهاده شده و 750 کیلومتر مربع وسعت دارد.
شاه صفوی به روایتی با حدود 20هزار نفر، آماده نبرد شد این جنگ با لشکرکشی طرف مقابل در بامداد روز چهارشنبه دوم رجب 920 هجری قمری رخ داد تلفات دو سپاه در جنگ چالدران، که از ساعت 9 و نیم تا سه بعدازظهر، دوام یافته بود به گفته نویسندگان ایرانی به 5هزار تن می رسید که از آن جمله 2هزار تن از سپاهیان قزل باش و 3هزار نفر از لشکر ترک بودند.
شاه اسماعیل که جنگ های زیادی نموده و در تمامی آن ها پیروز شده بود در جنگ چالدران که نخستین نبرد دولت صفوی با عثمانی و مهم ترین جنگ پارتیزانی تاریخ ایران بود بر اثر کثرت سپاه عثمانی و مجهز بودن به تفنگ و توپخانه، لشکر ایران عقب نشینی کرد و شاه اسماعیل برای نخستین بار در یک جنگ طعم شکست را چشید و تعداد زیادی از سپاهیان دو طرف کشته شدند سپس شاهاسماعیل تا حدود همدان عقب نشینی کرد و سلطان سلیم هم تبریز را اشغال کرد ولی به زودی بر اثر مقاومت ملی، مجبور شد تبریز و آذربایجان را تخلیه کند.
پس از بازگشت سلطان سلیم، شاه اسماعیل دیگر بار به آذربایجان و تبریز رفت و به تعمیر خرابی های به جا مانده از لشکریان عثمانی پرداخت، گویند پس از این واقعه، دیگر کسی شاه اسماعیل را خندان ندید.
او پس از این شکست، همواره درصدد تلافی و جبران بود و با اینکه چهار سال پس از مرگ سلطان سلیم زنده بود ولی به خاطر اشتغالات زیادش در ناحیه شرق و کردستان و غیره، فرصت جبران را نیافت او همواره لباس سیاه می پوشید و عمامه به سر می کرد، شاه اسماعیل، پیکر کشته شدگان نبرد را از دشت چالدران جمع آوری کرد و به اردبیل انتقال داد این آرامگاه از زمان صفویان به بعد به شهیدگاه معروفیت یافت پیکرهای منتقل شده، طی مراسمی با حضور شاه اسماعیل یکم به خاک سپرده شدند.
در مقیاس ملی، جنگ چالدران به اسم یکی از عظیم ترین نبردهای تاریخ ایران و نشان شهامت و شجاعت ایرانیان در دفاع از اسلام و شهادت حدود 20هزارنفر در دشت چالدران و بعلاوه رشادت و دلیری شیرزنان ایرانی، مانند نگینی در تاریخ شیعه می درخشد علاوه بر این در سطح جهانی هم این واقعه تنها یک پاورقی در تاریخ نیست بلکه نبردی با اهمیت فراوان است که همین اهمیت موجب شده تا مورخان از ایرانی تا ترک و اروپایی، به تحلیل وقایع آن بپردازند.
نتایج جنگ چالدران همچنان در خاورمیانه مدرن هم مشاهده می گردد ومی توان گفت که با مشخص مرزهای امپراطوری صفوی و امپراطوری عثمانی در نبرد چالدران، خاورمیانه مدرن شکل گرفت.
امروزه، محل دفن کشته شدگان جنگ چالدران در محوطه شیخ صفی الدین اردبیلی که از آثارثبت شده ایران در لیست میراث جهانی یونسکو است، به وسیله سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران بازسازی شده و به اسم موزه سنگ قبر جان باختگان جنگ چالدران به بازدید عموم گذاشته شده است.
مقبره سید صدرالدین
میرسید شریف الدین علی صدر قاضی عسگر شیرازی ملقب به سیدصدرالدین از امرای شاه اسماعیل صفوی است که در نبرد چالدران به شهادت رسید و مقبره وی از آن موقع مورد تکریم و احترام اهالی چالدران و منطقه ها اطراف است.
این مقبره متعلق به عصر صفویه است و در کوهپایه شمال غربی چالدران (چهار کیلومتری شهرستان چالدران) و درکناره جنویی جاده آسفالت روستای گل اشاقی به سعدل واقع شده است.
این آرامگاه از بیرون شش گوشه و درون مدور بوده، بنای موجود از سه ماده اصلی سنگ عمدتا سفید با ملات گل و آهک ساخته شده است بنا بر روی یک کرسی چینی سنگی ساخته شده و بالابودن آب های تحت الارضی، پی مقبره را از بین برده است، بعلاوه سنگ های حجاری شده به کار رفته در بنا از نوع آتشفشانی و اسیدی متعلق به کواترز بوده و عمدتاً به رنگ سفید هستند.
این اثر در تاریخ 25 اسفند 1379 با شماره ثبت 3256 به اسم یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، در ورودی محوطه مقبره مجسمه شاه اسماعیل اولین بنیانگذار حکومت شیعه دوازده امامی به صورت ایستاده و به ارتفاع 5/3 متر از فایبرگلاس و بتن به رنگ برنز واقع شده است گنبد زیبای این یادمان یه صورت دوپوش طراحی شده و ارتفاع بنا با احتساب آن به 25 متر می رسد.
بنای اولیه مقبره به صورت ساختمانی مدور از سنگ و گل به صورت ساده بود که پس از انجام مطالعات باستان شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سال 1378 به پاس احترام به شهدای حماسه تاریخی چالدران یا حفظ پلان مقبره یک یادمان آجری گنبددار از روی پی اصلی احداث کرد.
با توجه به اهمیت واقعه جنگ چالدران که در دوران صفوی به وقوع پیوست به منظور معرفی و شناخت این واقعه، احتیاج به ایجاد سایتی در جوار مقبره سیدصدرالدین در شهرستان چالدران بود لذا با هدف مطالعات تاریخی و ایجاد فضای مناسب برای معرفی و اهمیت این جنگ، نسبت به تعریف پروژه ای برای تامین این اهداف اقدام شد، این پروژه در سفر رئیس جمهور به آذربایجان غربی مورد تصویب نهاده شد و پس از آن در اولین تخصیص اعتبار انجام گرفته نسبت به آغاز مطالعات و تملک بخشی از سایت و ساماندهی مقبره سیدصدرالدین اقدام شد.
در سال 1399 از محل اعتبارات سفر ریاست جمهوری برای مطالعات این سایت موزه مبلغ 3 میلیارد ریال، اجرا 5 میلیارد ریال و تملک 2 میلیارد ریال تخصیص اعتبار یافت که در این راستا برای تملک زمینی در روستای گل اشاقی اقدام شد و سپس اجرای ساماندهی جداره مقبره سید صدرالدین انجام یافت.
در مورد مطالعات جنگ چالدارن هم با مهندسین مشاور عمارت خورشید طی قراردادی امضا شد که در حال حاضر مشاور اقدام به تهیه نقشه های فاز دو می نماید.
سناریوی محتوایی طرح در راستای تکریم قهرمانان نبرد چالدران و گرامی داشت رشادت و دلیری آنان در قالب فضاهای زیر تدوین شده که ایده و المان نمادین هر بخش به صورت سروستان، باغ مقابر و جاده رشادت است.
موارد مورد طراحی هم شامل شاخص کردن ورودی مجموعه، ساماندهی جداره ورودی مجموعه سید صدرالدین، ساماندهی فضایی قبرستان موجود در مجموعه، تعریف یک جهت (لوپ) پیاده برای بازدید کنندگان، پیش بینی فضایی برای پارکینگ خودرو و تعبیه فضاهای ساخته شده خدماتی در جداره شمالی محوطه سید صدرالدین است.
منبع: گردشبان