اطراف قم کجا بریم؟ - چه خبر آنلاین

در شهر قم جاذبه های طبیعی و تاریخی فراوانی وجود دارد که ممکن است افراد بسیاری از آن بی اطلاع باشند و بیشتر قم را به عنوان شهری مذهبی و کویری بشناسند؛ اما جالب است بدانید در اطراف این شهر دیدنی های بی شماری وجود دارد که می توانند مقصدی عالی برای روزهای تعطیل و گردش آخر هفته باشند.

در این مقاله قصد داریم به معرفی جاهای دیدنی قم بپردازیم و جاذبه های تماشایی مناسب هر فصل را معرفی کنیم تا سفری خاطره انگیز و به یادماندنی را در سفر به این شهر تجربه کنید.

جاهای سرگرمیی اطراف قم را بیشتر بشناسید:

• اطراف قم کجا بریم؟
• دیدنیهای اطراف قم در بهار
• دیدنیهای اطراف قم در تابستان
• دیدنیهای اطراف قم در پاییز
• دیدنیهای اطراف قم در زمستان

اطراف قم کجا بریم؟

شاید با شنیدن نام قم اولین چیزی که به فکر خطور می نماید مذهبی بودن، کویری و گرم بودن این شهر است؛ اما بهتر است بدانید که این شهر جاذبه ها و جاهای دیدنی فراوانی دارد. بسیاری از این دیدنی ها در اطراف و حومه قم قرار دارند که می توانند مقصدی مناسب برای گردش، سرگرمی و سفر باشند.

در فصل ها و روزهای گرم سال روستاها و منطقه ها ییلاقی و خوش آب وهوای قم مانند دره قاهان، روستای فردو و نویس و در فصل های سردتر سال، جاذبه های کویری این شهر همانند گنبد نمکی، دریاچه حوض سلطان و کویر غدیر میزبان خوبی برای گردشگران و مسافران هستند.

دیدنیهای اطراف قم در بهار

تالاب حوض مره

• آدرس: 50 کیلومتری جاده قم - گرمسار (مشاهده روی نقشه)

تالاب حوض مره یکی از جاذبه های طبیعی و از جمله دیدنیهای اطراف قم به شمار می رود. این تالاب در ضلع غربی منطقه حفاظت شده کویر و دشت مسیله واقع است و 10 هزار هکتار مساحت دارد. در ضلع شمالی تالاب کوهی به نام مره وجود دارد که نام خود را به این تالاب زیبا بخشیده است.

پوشش گیاهای حوض مره را درمنه بیابانی، اشنان، تاغ زرد و سیاه، سودا و اسفناج تشکیل می دهد. این تالاب در فصل های زمستان و بهار پذیرای پرندگان مهاجر چون فلامینگو، تنجه، انواع مرغابی، حواصیل ها، کاکایی ها، سلیم ها، چوب پا، خروس کلی است. حضور این پرندگان در کنار پهنه های آبی حوض مره منظره ها تماشایی و زیبایی را برای علاقه مندان به طبیعت و پرنده نگری فراهم نموده است.

تالاب بهشت معصومه

• آدرس: حدود 20 کیلومتری جنوب تالاب حوض سلطان، سه کیلومتری حاشیه شرقی اتوبان قم-تهران (مشاهده روی نقشه)

تالاب بهشت معصومه یکی از جاذبه های طبیعی و تماشایی اطراف قم محسوب می شود که در کنار میدان نفتی البرز که از نخستین میدان های نفتی قرار گرفته است. بهشت معصومه تنها تالاب دائمی قم به شمار می رود و در تمام فصول سال آب دارد. این تالاب پنچ هکتار وسعت دارد و در واقع مجموعه ای از چشمه های کویری را تشکیل می دهد که با به هم پیوستن آب این چشمه ها آبگیرهای دائمی ایجاد شده است.

تالاب بهشت معصومه از جمله کانون های پرنده نگری و طبیعت گردی در قم محسوب می شود. هرساله و به ویژه در فصل زمستان، این تالاب میزبان انواع پرندگان مهاجر همانند مرغابی، غاز، انواع آبچیلک ها، کاکایی، حواصیل، خروس کلی است. علاوه بر این پرندگان کنار آبزی، بومی، شکاری نیز در بهشت معصومه زندگی می نمایند.

منطقه شکار ممنوع کهک

• آدرس: 30 کیلومتری جنوب قم

منطقه شکار ممنوع کهک یکی از منطقه ها بکر طبیعی و خوش آب وهوا در نزدیکی های قم است که در مجاورت پناهگاه حیات وحش جاسب واقع شده است و به نوعی ناحیه حمایتی این پناهگاه محسوب می شود. منطقه کهک نقطه اتصال رویشگاه های زاگرس شمال غربی به ارتفاعات ایران مرکزی است و تنوع زیستی قابل توجهی دارد.

منطقه کهک با 33 هکتار زیستگاه جانورانی چون گربه پالاس، پلنگ، کل و بز، قوچ و میش، گراز، گرگ، انوع خزندگان، و جوندگان است. این منطقه از جمله مکان های پرنده سینه سرخ ایرانی به شمار می رود. کهک به لحاظ پوشش گیاهی نیز بسیار غنی است و بیش از 200 گونه گیاهی در آن یافت می شود. پسته و بادام کوهی از گونه های اصلی و پوشش جنگلی ارزشمند منطقه به شمار می فرایند.

سد کبار قم

• آدرس: 24 کیلومتری شهرستان قم، نزدیکی زنبورک (مشاهده روی نقشه)

سد کبار، قدیمی ترین سد قوسی دنیا است که در نزدیکی های قم واقع شده است. این سد با توجه به جایگاه و محل آن، به شکل قوسی ساخته شده است و در ساخت آن محاسبات دقیقی برای سازه طاق ضربی و انتقال بار به جناحین اجرا شده است. قدمت این سد به 700 سال پیش می رسد و در عصر صفوی بازسازی هایی در آن اجرا شده است.

سد کبار 26 متر ارتفاع و 55 متر طول دارد و دارای یک برج آبگیر است. اطراف و حاشیه سد کبار تفرجگاهی دلنشین و باصفا است که می توان همراه خانواده و دوستان آخر هفته شاد و مفرحی را در کنار آن تجربه کرد.

دیدنیهای اطراف قم در تابستان

روستای فردو

• آدرس: 47 کیلومتری جنوب قم (مشاهده روی نقشه)

فُردو یکی از روستاهای خوش آب وهوای قم است که با داشتن هوای خنک و دلپذیر در فصل های بهار و تابستان مسافران بسیاری را پذیرا می شود. نام این روستا برگرفته از کلمه فردوس به معنای بهشت است و امروزه نیز به علت داشتن تأسیسات هسته ای معروفیت دنیای پیدا نموده است.

در روستای فردو و میان گورستان، امامزاده وجود دارد. در داخل این گورستان سنگ قبرهای تاریخی و متعلق به 1027 و 1150 هجری قمری وجود دارد. علاوه براین در حوالی روستا و در هشت کیلومتری آن امامزاده بسوره، باوره یا چهار امامزاده واقع است. رودخانه، چشمه قاضی و باغچه نبات، غار سالمستان که در فاصله 5/8 کیلومتری روستا واقع شده است و مراتع سرسبز و باصفا نیز از دیگر دیدنی های فردو هستند.

دره قاهان

• آدرس: 35 کیلومتری جاده ساوه - سلفچگان، 81 کیلومتری قم (مشاهده روی نقشه)

دره قاهان از جمله جاذبه های دیدنی حومه قم است. دره ای با طول حدود 30 کیلومتر که مجموعه ای از روستاهای تماشایی را در خود جای داده است. این روستاها شامل آغلک، بنابر، جمزقان یا جمیزقان، قاهان، نویس، کاسوا و انجیله می شود.

هرچه به سمت پایانی دره قاهان پیش بروید منطقه کوهستانی می شود تا جایی که سه روستای نویس، کاسوا و انجیله به شکل پلکانی در دل کوهستان جای گرفته اند که بسیار مجذوب نماینده و دیدنی هستند. دشت موسیر که از ییلاقات بالادست روستای انجیله محسوب می شود از جمله دیدنی های این دره است.

دره قاهان در هر فصل جلوه و شکوه خود را و هر زمانی که به این دره سفر کنید آن را غرق در زیبایی و جلا خواهید دید. در فصل بهار شکوفه ها، در تابستان آب هوای خنک، در هنگامه پاییز رنگارنگی و در ماه های سرد سال سپیدی عامل جذب مسافران می شود.

تنگه قاهان

• آدرس: 80 کیلومتری قم (مشاهده روی نقشه)

یکی از جاذبه های بی نظیر در اطراف قم تنگه قاهان است. این تنگه باریک و صخره ای در روستای قاهان واقع شده است و رفتن به آن شروع سفری ماجراجویانه و هیجان انگیز است. قاهان تنگه ای رازآلود است که عرض آن یک تا دو متر است و نور خورشید به آسانی به درون آن راه پیدا نمی نماید. عمق تنگه نیز به هشت متر است. در برخی قسمت های تنگه قاهان عمق آب به بیش از یک و نیم متر می رسد که عبور از آن بسیار مهیج می نماید.

علت ایجاد تنگه قاهان فرسایش آبی و عبور جریان آب از میان سنگ ها و صخره ها است که منجر به ایجاد اشکال عجیب و غریب شده است. این تنگه از شرایط زیستی مناسبی نیز برخودار است و تنوع گیاهی و جانوری بیسار خوبی دارد.

روستای نویس

• آدرس: 90 کیلومتری قم (مشاهده روی نقشه)

از روستاهای تماشایی اطراف قم می توان به روستای نِویس اشاره نمود که در بخش خلجستان واقع شده است. این روستا در فصل تابستان پاتوقی خوبی برای دورهمی های خانوادگی و دور شدن از روزمرگی های زندگی است. دیدنی های این روستا را جاذبه های تاریخی و طبیعی تشکیل می دهد.

چهارتاقی مهم ترین جاذبه روستای نویس است که متعلق به دوره ساسانی است و در 2/5 کیلومتری روستا واقع شده است. چشمه آب، آبشار زیبا و امامزاده نیز از دیگر جاهای دیدنی این روستا هستند.

پلنگ دره

• آدرس: 50 کیلومتری جنوب غربی قم

از جمله منطقه ها تحت حفاظت محیط زیست در اطراف قم منطقه پلنگ دره است. این منطقه از سال 1375 به عنوان منطقه شکار ممنوع و از سال 1388 منطقه تحت حفاظت شناخته شد. از آنجا که پلنگ دره از زیستگاه های پلنگ بوده و است، این دره این نام را به خود گرفته است

پلنگ دره 31 هزار هکتار وسعت دارد که 429 گونه گیاهی در قالب 80 تیره در آن مشاهده می شود. پوشش جانوری دره نیز شامل: 21 گونه پستاندار، 52 گونه پرنده، 13 گونه خزنده و دو گونه دوزیست است. خرگوش، شغال، گرگ، روباه، گراز، پلنگ، گربه وحشی، خارپشت، خفاش بال بلند و کفتار از جمله پستاندارانی هستند که در پلنگ دره زندگی می نمایند.

روستای وشنوه

• آدرس: 60 کیلومتری جنوب شرقی قم (مشاهده روی نقشه)

روستای تاریخی وشنوه یکی از دیدنیهای حومه قم است که در بخش کهک واقع است و از روستاهای هدف گردشری قم محسوب می شود. این روستا دارای اولین معدن استخراج مس در ایران است که از قدیمی ترین معادن مس استخراج شده در خاورمیانه نیز محسوب می شود. روستای کوهستانی وشنوه طبیعتی بکر و خوش آب وهوا دارد و دارای بافت معماری پلکانی است که خود از جاذبه های تماشایی روستا به شمار می رود.

در 6 کیلومتری روستای وشنوه، کوهستان اردهال جای گرفته است که در آن چهار غار یا چاله وجود دارد. در یکی از این چاله ها آب جریان دارد که از کوه سرازیر و به صورت چشمه جاری می شود و به نام غار وشنوه شناخته می شود. بقعه امامزاده هادی یا امامزاده پنج تن متعلق به دوره صفوی که از آثار ملی نیز کشور است و تپه قلعه وشنوه از دیگر جاذبه های این روستا هستند.

غار کهک

• آدرس: 86 کیلومتری جنوب شهر قم، در نزدیکی روستای کهک (مشاهده روی نقشه)

در میان دیدنیهای اطراف قم، غارهای شگفت انگیزی نیز برای غارنوردی و پرداختن به این ورزش و سرگرمی مهیج وجود دارد که غار کهک از جمله آن ها است. این غار 350 متر طول دارد و از لحاظ وسعت، جزو غارهای میانه کشور به شمار می رود. این غار در اثر فرایند غار زایشی به وجود آمده است و از سکوهای بزرگ متوالی تشکیل شده که هرکدام با یک پرتگاه 10 تا 20 متری، از یکدیگر جدا می شوند. این پرتگاه ها در گذشته به علت ریزش بزرگی که در داخل غار اتفاق افتاده است به وجود آمده اند.

غار کهک به علت داشتن غارسنگ های عجیب، پرتگاه های فراوان، آبشارسنگ های بلند و چکیده های رنگارنگ و چشم نواز، از منحصربه فردترین و قدیمی ترین غارهای ایران محسوب می شود. در داخل غار کهک ستون های ستون های آهکی مشاهده می شود که حدود 14 متر ارتفاع دارند و جزو بلندترین ستون های غارهای آهکی هستند.

دیدنیهای اطراف قم در پاییز

روستای کاسوا

• آدرس: 80 کیلومتری قم (مشاهده روی نقشه)

یکی از دیدنیهای حومه قم در فصل پاییز روستای زیبای کاسوا است. این روستای کوهستانی و خوش آب وهوا در دامنه کوهپایه های غربی قم قرارگرفته است. کاسوا در فصل پاییز لباسی زیبا و رنگارنگ برتن می نماید و چهره ای رویایی و دلبرانه به خود می گیرد که برای طبیعت گردی و طبیعت دوستان مکانی فوق العاده محسوب می شود.

کاروان سرای دیرگچین

• آدرس: 80 کیلومتری شمال شرقی شهر قم (مشاهده روی نقشه)

دژ کردشیر، دیرالجص، قصرالجص، قصرگچ، قلعه دیر و قلعه دیر کاج نام های متعددی است که برای قدیمی ترین کاروانسرای ایران به کار می رود. این کاروانسرای تاریخی و بزرگ که به عنوان مادر کاروان سراهای ایران شناخته می شود. در گذشته این مکان گنبدی از جنس گچ داشت که در حال حاضر وجود ندارد و به همین علت یرگچین نامیده می شود.

قدمت اولیه کاروانسرای دیرگچین به عصر ساسانی می رسد که در دوره صفوی تغییراتی در آن اجرا شده است. این کاروان سرا، 12 هزار متر مربع وسعت دارد که بنای کاروان سرا با هشت هزار مترمربع را در برگرفته است و شامل 43 حجره، ایوان شاه نشین، حیاط خلوت و هشت شترخانه، منظر شاهى، دو مغازه براى نگهدارى کالا، حمام و مسجد است.

کاروان سرای سنگی محمدآباد

• آدرس: 48 کیلومتری شمال شرقی قم، در جاده قم-گرمسار (مشاهده روی نقشه)

از جمله دیدنیهای اطراف قم می توان به کاروان سرای سنگی محمدآباد یا کاروان سرای دیر کاج اشاره نمود که در راستا راه های تاریخی تاریخی قم به ری و ساوه واقع شده است. این کاروان سرا که در حال حاضر در جاده قم-گرمسار واقع است، یکی از بزرگ ترین کاروان سراها در نوع خود و از آثار ملی ایران محسوب می شود.

کاروان سرای محمدآباد متعلق به قرن های سده پنجم و 6 هجری قمری است و دارای حصارهای بزرگ سنگی و هشت برج دیده بانی است که به آن شکوه و عظمت خاصی بخشیده است. در نزدیکی این کاروان سرا بقایای قلعه گلی محمدآباد که قدمت آن به دوره اشکانی می رسد.

کاروان سرای پاسنگان

• آدرس: 20 کیلومتری قم، جاده قم به کاشان (مشاهده روی نقشه)

کاروان سرای پاسنگان یا پاسنگون یکی از جاذبه های تاریخی قم و از جمله کاروان سراهای عباسی محسوب می شود. قدمت این کاروان سرا به عصر صفوی برمی شود که در دوره قاجار نیز از آن استفاده می شد. این کاروان سرا در سال 1321 در لیست میراث ملی رسید.

کاروان سرای پاسنگان مربعی شکل است و روی پایه های سنگی واقع شده است. این بنا 2,500 متر مربع مساحت دارد و به سبک کاروان سراهای نواحی مرکزی ایران بنا شده است. از این کاروان سرا مدتی به عنوان پاسگاه ژاندارمری استفاده میشد و اکنون نیز بازسازی و به اقامتگاه بوم گردی تبدیل شده و میزبان گردشگران و مسافران است.

خانه ملاصدرا

• آدرس: حدود 40 کیلومتری قم، غرب روستای کهک، محله چال حمام (مشاهده روی نقشه)

خانه ملاصدار یکی از خانه های تاریخی قم است که در محله چال حمام روستای کهک قرار گرفته است. این خانه متعلق به ملاصدرا فیلسوف نامی قرن 11 هجری قمری است. قدمت خانه ملاصدرا به به عصر صفوی برمی شود و در سال 1375 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

خانه تاریخی ملاصدرا از خشت خام و ملات گل ساخته شده که در سقف گنبدی شکل آن تیرهای چوبی به کارررفته است. این خانه به صورت شبستانی است که در گرداگرد آن اتاق ها قرار دارند. گچ بری شبه سجاده ای و مشبک های گچی که در نورگیرها به کاررفته از تزیینات این خانه به شمار می فرایند. در داخل خانه و در قسمت شرقی آن قنات نسبتا پرآبی جریان دارد.

دیدنیهای اطراف قم در زمستان

حوض سلطان

• آدرس: 40 کیلومتری شمال قم، 85 کیلومتری جنوب تهران، حاشیه بزرگراه تهران- قم (مشاهده روی نقشه)

دریاچه با تالاب حوض سلطان که به دریاچه ساوه، شاهی و قم نیز شناخته می شود از جمله جاذبه های طبیعی و دیدنیهای حومه قم است. این دریاچه تماشایی که همانند آیینه ای صاف در دل کویر قم می درخشد، 37 هزار هکتار وسعت دارد.

دریاچه حوض سلطان یک تالاب شور کویری است که از کفه نمکی با حاشیه باتلاقی تشکیل شده است. این دریاچه دارای زیست بوم و گونه های گیاهای و جانوری خاص است. برترین زمان برای بازدید از دریاچه حوض سلطان اوایل بهار و اواسط پاییز است. گاهی این دریاچه به علت رشد جلبک حوض سلطان به رنگ سرخ و زیبایی در می آید و جلوه و زیبایی خیره نماینده ای به خود می گیرد.

دریاچه نمک

• آدرس: 62 کیلومتری قم، 35 کیلومتری شمال شرقی شهرستان آران و بیدگل (مشاهده روی نقشه)

دریاچه نمک که به نام های دریاچه نمک قم، دریاچه نمک مسیله و دریاچه نمک آران و بیدگل نیز شناخته می شود یکی از دیدنیهای بی نظیر اطراف قم است. این دریاچه که با دریاچه حوض سلطان اشتباه گرفته می شود بین استان های قم، اصفهان و سمنان قرار گرفته است.

دریاچه نمک به عنوان بزرگ ترین دریاچه نمک طبیعی ایران شناخته می شو. این دریاچه در یک فرونشست زمین شناختی تشکیل شده است و 80 کیلومتر طول و 30 کیلومتر عرض دارد. دریاچه نمک وسعتی بین 1900 تا 2.000 کیلومتر مربع دارد که با توجه به بارندگی ها و در زمان های مختلف فرق دارد.

در جنوب دریاچه نمک و در 15 کیلومتری آن جزیره ای موسوم به جزیره سرگردان واقع شده است. وقتی به این جزیره نزدیک شوید، خواهید دید که دو انتهای جزیره به علت پدیده سراب محو می شود و همانند کشتی می ماند که در کویر سرگردان است. مردم محلی منطقه نیز بر این باورند این جزیره در طول روز از جایی به جای دیگر نقل مکان می نماید و مکان ثابتی ندارد. از دیگر زیبایی های دریاچه نمک کندوهای نمکی یا چند ظلعی های منظم و نامنظم به شکل پلی گن است که در زیر پرتوهای خورشید جلوه تماشایی دارند.

گنبد نمکی

• آدرس: 20 کیلومتری غرب قم، راستا جعفریه، پشت مجتمع صنعتی دامشهر (مشاهده روی نقشه)

بزرگ ترین و زیباترین گنبد نمکی ایران در حوالی قم می توانید ببینید. این پدیده طبیعی از مهم ترین جاذبه های ژئوتوریسمی ایران است که تنها گنبد نمکی متقارن دنیا محسوب می شود. گستره این گنبد نمکی تا سه کیلومتر ادامه دارد.

وجود دریاچه نمک در میان این گنبد بر مجذوب نمایندهیت آن افزوده است. آب این دریاچه به علت غلظت بالا و و داشتن املاحی چون منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلسیم خاصیت درمانی دارد و برای تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش درد و ناراحتی مفاصل، مرطوب نمایندگی پوست، کاهش آلرژی، بهبود جریان خون و از بین بردن سموم و باز کردن منافظ پوستی مناسب است.

پارک ملی کویر

• آدرس: 100 کیلومتری شرق قم (مشاهده روی نقشه)

پارک ملی کویر یکی از بزرگ ترین و قدیمی ترین منطقه ها تحت حفاظت کشور است که بین کویر مرکزی ایران و دریاچه نمک قم جای گرفته است. این پارک کویری یکی از غنی ترین منطقه ها ایران به لحاظ گونه های گیاهی و جانوری به شمار می رود. پارک ملی کویر، تنها پارک ملی در ایران محسوب می شود که آن هیچ گونه سکونتگاه انسانی، معدنی و امکان اجازه چرای دام وجود ندارد. این پارک در گذشته از برترین زیستگاه های گورخر ایرانی بوده است.

در پارک ملی کویر جاده ای موسوم به جاده سنگ فرش وجود دارد که در گذشته محل عبور کاروان ها از میان زمین های باتلاقی و شوره زارها بوده است. قصر بهرام یا کاروان سرای شاه عباسی، کاروان سرای عین الرشید، آبراه سنگی سیه کوه، بقایای ساختمان حرم سرا، کاروان سراهای سفید آب و لکاب و آب انبار قیلوقه از جمله دیدنی های این پارک هستند.

کویر غدیر اسب

• آدرس: 42 کیلومتری جنوب شرقی قم و 48 کیلومتری شمال کاشان (مشاهده روی نقشه)

یکی از دیدنیهای اطراف قم کویر غدیر اسب یا دریاچه نمک غدیر اسب است. این کویر، یکی از سه کویر نکمزار مسیله محسوب می شود که به شکل دایره ای است و چهار کیلومتر قطر و سه هکتار مساحت دارد. کویر غدیر از سمت غرب با ارتفاعات کلوت مانند و از سمت شرق به وسیله زمین های پفکی کویری حدفاصل تا دریاچه نمک مسیله محدود می شود.

دریاچه غدیر با تالاب غدیر از از نوع تالاب های شور و فصلی به همراه پوسته نمکی به شمار می رود. این دریاچه به علت بکر بودن و نداشتن دسترسی راحت زیستگاه مناسبی برای گونه های کویری مانند هوبره و میکروارگانیسم های فراشور کویری محسوب می شود.

پرسش های متداول

آیا در اطراف قم روستاهای ییلاقی وجود دارند؟

در فصل ها و روزهای گرم سال روستاها و منطقه ها ییلاقی و خوش آب وهوای قم مانند دره قاهان، روستای فردو و نویس مقاصد مناسبی برای سفر محسوب می شوند.

در فصل سرما از کدام جاهای دیدنی قم می توان بازدید کرد؟

در فصل های سردتر سال، جاذبه های کویری قم همانند گنبد نمکی، دریاچه حوض سلطان و کویر غدیر میزبان خوبی برای گردشگران و مسافران هستند.

کدام یک از جاذبه های قم در مجاورت میدان نفتی واقع شده است؟

تالاب بهشت معصومه یکی از جاذبه های طبیعی و تماشایی اطراف قم محسوب می شود که در کنار میدان نفتی البرز که از نخستین میدان های نفتی قرار گرفته است.

قدیمی ترین سد قوسی دنیا کجاست؟

سد کبار، قدیمی ترین سد قوسی دنیا است که در نزدیکی های قم واقع شده است.